Lüle taşı, magnezyum ve silisyum esaslı, hidratlı bir mineral türüdür. Beyaz, gözenekli ve hafif bir yapıya sahip olan bu taş, kolayca işlenebilir. Lüle taşı, özellikle pipo, sigara ağızlığı, süs eşyası, biblo, tespih gibi ürünlerin yapımında kullanılır. Lüle taşı, Eskişehir taşı olarak da bilinir, çünkü dünyadaki en kaliteli lüle taşı yatakları Eskişehir'de bulunur. Peki, lüle taşı nedir? Özellikleri, faydaları ve kullanım alanları nelerdir? Lüle taşı hakkında merak ettiğiniz her şeyi bu yazıda bulabilirsiniz.
Lüle taşı, sepiyolit grubuna dahil olan hidratlı bir magnezyum silikatıdır. Beyaz, kirli beyaz, krem, gri veya daha koyu renklerde olabilen alkali bir kil mineralidir. Lüle taşı, ilk olarak 19. yüzyılda Alman mineralog Ernst Friedrich Glocker tarafından sepiolit olarak adlandırılmıştır. Sepiolit ismi, mürekkep balığının Yunanca ismi olan 'sepion' kelimesinden gelmektedir. Ayrıca, Almanlar bu taşa 'Meerschaum' (deniz köpüğü) ismini de vermişlerdir. Lüle taşı, sertlik derecesi 2-2,5 arasında olan, hafif ve gözenekli bir yapıdadır. Yere düştüğünde kırılmaz ancak suya bırakırsanız kolay dağılabilen bir yapıdadır. Ateşe dayanıklı bir taştır. Parçalanmaz ancak ısı gördükten sonra renginde değişim görülür. Lüle taşı, nikotin ve suyu emer yani absorbe eder. Bu sebeple daha çok pipo yapımında kullanılan bir taştır. Yumuşak bir yapıda olması sebebiyle kolay işlenir ancak kullanırken dikkatli olunmalıdır. Lüle taşı, mikroskobik boyutlarda kristal yapıya sahiptir. Kristalleri düzensizdir. Çok ince gözeneklere sahip beyaz bir dokusu vardır. Saydam olmayan opak bir görünüşü vardır.
Lüle taşı, tarihi dört bin yıl öncesine dayanan bir taştır. Anadolu'da birçok tarihi eserin bu taşla yapıldığı bilinmektedir. Selçuklu ve Osmanlı döneminde süs yapımı, çeşme ve şadırvan süslemede kullanılmıştır. Tarihte Bizanslılar heykellerini bu taştan yapıyorlardı. Nemli olduğunda işlemesi kolay olduğu için birçok alanda kullanılan bir taştı. Günümüzde ise süs eşyası, biblo, sigara ağızlığı ve pipo yapımında kullanılmaya devam ediyor. Osmanlı ve Selçuklu İslam kültüründe sigara ve alkol yasaktı. Bu nedenle lüle taşının daha çok süslemede kullanıldığı biliniyor. 1723 yılında 3. Ahmed'in Macar Kralına hediye ettiği lüle taşından yapılmış bir hediye, Macar kralının çok hoşuna gitti ve bu hediyenin yapıldığı taştan pipo yapılmasını emretti. Böylece lüle taşından pipo yapımı başladı. O günden bu güne kadar pipolar bu beyaz köpüğü andıran taştan yapılmaya başlandı. Lüle taşı, aynı zamanda sağlık açısından da faydalı bir taştır. Sigaradaki zararlı zehri emer ve sarımsı bir hal alır. Bu özelliği sayesinde sigara ve piponun zararını hafifletir. Ayrıca, lüle taşı, cilt hastalıkları, egzama, sedef, akne, siğil, mantar gibi sorunlara iyi gelir. Lüle taşı, aynı zamanda enerji verici bir taştır. Stresi azaltır, sakinlik ve huzur sağlar. Zihinsel netlik, odaklanma, yaratıcılık ve hayal gücünü artırır. Meditasyon sırasında kullanıldığında, ruhsal açılım ve farkındalık yaratır.
Lüle taşı, hem estetik hem de sağlık açısından pek çok fayda sağlayan bir taştır. Lüle taşı faydaları şunlardır:
