Hepatit A nedir? Karaciğerin sessiz düşmanı

Hepatit A, karaciğerde iltihaplanmaya neden olan bir virüstür. Peki, hepatit A nasıl bulaşır, belirtileri nelerdir, tedavisi var mıdır? İşte hepatit A hakkında bilmeniz gerekenler…

1086

Hepatit A, karaciğerde iltihaplanmaya neden olan bir virüstür. Hepatit A virüsü (HAV), dışkı yoluyla bulaşan ve özellikle hijyen koşullarının yetersiz olduğu yerlerde yaygın olan bir enfeksiyondur. Hepatit A, genellikle hafif seyreden ve kendiliğinden iyileşen bir hastalık olmakla birlikte, bazı durumlarda ciddi komplikasyonlara ve ölüme yol açabilir. Hepatit A’dan korunmanın en etkili yolu aşılamadır.

Hepatit A, karaciğerde iltihaplanmaya neden olan bir virüstür. Hepatit A, dışkı yoluyla bulaşır ve hijyen koşullarının yetersiz olduğu yerlerde yaygındır. Hepatit A, genellikle hafif seyreden ve kendiliğinden iyileşen bir hastalık olmakla birlikte, bazı durumlarda ciddi komplikasyonlara ve ölüme yol açabilir. Hepatit A’dan korunmanın en etkili yolu aşılamadır.

Hepatit A nedir?

Hepatit A, hepatit A virüsünün (HAV) neden olduğu, karaciğeri tutan ve sarılıkla karakterize bir enfeksiyon hastalığıdır. Dışkı ile yayıldığı için temiz olmayan su kaynakları ve bu sularla yıkanmış gıdalar virüsün yayılması için büyük risk oluşturur. Bu nedenle hijyen, hastalığa karşı korunmada büyük etkendir.

Hepatit A tüm dünyada yaygın olup, özellikle gelişmekte olan ülkelerde çocukluk çağında, gelişmiş ülkelerde ise daha ziyade genç erişkinlerde görülen bir enfeksiyondur. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre yılda 1, 4 milyon Hepatit A vakası görülmektedir. Ülkemizde Hepatit A aşısı bebeklik döneminin rutin aşı takviminde yer alır ve iki doz şeklinde verilir. Bu sayede ömür boyu koruyuculuk sağlar. Kişi Hepatit A enfeksiyonu geçirmiş ise tekrar hastalığa yakalanmaz.

Hepatit A nasıl bulaşır?

Hepatit A, hasta kişilerin dışkısında bulunabileceği için kişiden kişiye bulaşabilir. Eller, su, gıda ve her türlü eşya ile bulaşabilir. Bu nedenle sanitizasyon (içilen suyun temizliği) ve hijyen eksikliği olan her yerde kolaylıkla yayılabilir1. Hepatit A’lı kişi evdeki diğer kişilere hastalığı kolaylıkla bulaştırabilir. Daha önce hepatit A geçirmeyen ve aşılanmamış olan kimseler için hastalığa yakalanma tehlikesi vardır.

Hepatit A virüsü, enfekte kişilerin dışkılarında mevcut olup sağlam kişilere;

  • Hastalığı taşıyanların dışkısı ile (mikroskobik miktarlarda olsa dahi) bulaşmış yiyecek ve içeceklerin kaynatılmadan, çiğ ya da az pişmiş olarak tüketimi ile,
  • Hastanın dışkısının bulaştığı kişisel eşya teması ile (çocuk bezi, çamaşır ve havluları v.b.),
  • Kirli, klorlanmamış havuzlarda yüzme nedeniyle,
  • Ellerini düzgün bir şekilde yıkamayan ya da mikroplu suda yıkayan, Hepatit A enfeksiyonuna sahip tarafından hazırlanan yiyecekleri yeme ile,
  • Kirli su içme (buz küpleri dahil) ile,
  • Kirli sudan çıkmış çiğ veya az pişmiş kabuklu deniz ürünleri yeme ile,
  • Daha az yaygın olarak, Hepatit A taşıyıcısı olan biriyle cinsel temas ile (özellikle anal yolla cinsel temasta) bulaşabilir.

Hepatit A belirtileri

Hepatit A, nadiren karaciğer yetmezliği ve ölüme neden olur. 50 yaş üzeri kişiler, Hepatit B ve C enfeksiyonları ile diğer karaciğer hastalıklarına sahip olanlar, bu virüsün yol açabileceği komplikasyonlar açısından risk altındadır. Kişiler, aşağıdaki belirtileri göstermeden de hastalığa sahip olabilir ve Hepatit A virüsünü başka kişilere yayabilir. Genel olarak grip benzeri belirtiler görülür:

  • Ateş
  • Karın ağrısı
  • Halsizlik
  • Bulantı
  • Gözlerde sararma
  • Kusma
  • İştahsızlık
  • Şiddetli mide ağrısı ve ishal (özellikle çocuklarda)
  • Eklem ağrısı
  • İdrarda koyulaşma
  • Renksiz ya da soluk renkli dışkı
  • Sarılık (sarı renkli cilt veya gözler, koyu renk idrar, kil rengi dışkı)1.

Hepatit A tedavisi

Hepatit A tedavisinde spesifik bir ilaç yoktur. Hastalık genellikle kendiliğinden iyileşir. Ancak bazı önlemler alınabilir. Bunlar:

  • Bol sıvı tüketmek
  • Alkol ve karaciğere zararlı ilaçlardan kaçınmak
  • Dinlenmek
  • Doktorun önerdiği diyeti uygulamak.

Hepatit A’dan korunmanın en etkili yolu ise aşılamadır. Hepatit A aşısı, iki doz halinde verilir ve ömür boyu koruma sağlar. Aşı, hepatit A enfeksiyonu geçirmemiş ve aşılanmamış olan herkese yapılabilir. Özellikle risk grubunda olanlar için aşı önerilir. Risk grubunda olanlar şunlardır:

  • Hepatit A’nın yaygın olduğu bölgelere seyahat edecek olanlar
  • Hepatit B veya C gibi kronik karaciğer hastalığı olanlar
  • Kan ürünleri alanlar
  • Hemofili gibi kanama bozukluğu olanlar
  • Bağışıklık sistemi zayıf olanlar
  • Çok sayıda cinsel partneri olanlar veya eşcinsel ilişki yaşayan erkekler.

(Haber Merkezi)

Paylaş