Kur korumalı mevduat hesapları (KKM), döviz kurundaki dalgalanmalara karşı birikimlerini korumak isteyen yatırımcıların tercih ettiği bir ürün olarak 2021 yılında popülerlik kazandı. Ancak 2023 yılında ekonomi yönetiminin aldığı tedbirler ve Merkez Bankası’nın faiz artırımları sonucunda KKM hesaplarındaki para hızla erimeye başladı. Son 10 haftada KKM hesaplarındaki düşüş 400 milyar TL’yi aştı. Peki KKM hesapları neden eridi? Bu durum ekonomiye nasıl yansıdı? İşte KKM hesaplarıyla ilgili merak edilenler…
KKM, Türk Lirası cinsinden birikimlerin döviz kurundaki dalgalanmalara karşı koruma altına alınmasını sağlayan bir mevduat ürünüdür. KKM hesabı açan yatırımcılar, hesap açılışında belirledikleri bir döviz cinsine (USD, EUR veya GBP) endekslenirler. Vade sonunda, hesap açılışındaki döviz alış kuru ile vade sonundaki döviz alış kuru karşılaştırılır. Eğer vade sonundaki kur, hesap açılışındaki kurdan yüksekse, yatırımcılar kur farkından yararlanırlar. Eğer vade sonundaki kur, hesap açılışındaki kurdan düşükse, yatırımcılar faiz getirisinden yararlanırlar. Böylece KKM hesabı, yatırımcılara hem faiz hem de kur avantajı sağlar.
KKM hesapları, 2021 yılında döviz kurundaki yükselişin devam etmesi ve faiz oranlarının düşük seyretmesi nedeniyle yatırımcıların ilgisini çekti. 2021 yılı sonunda KKM hesaplarının toplamı 3,4 trilyon TL’ye ulaştı. Ancak 2023 yılında ekonomi yönetiminin değişmesi ve Merkez Bankası’nın faiz artırımlarına gitmesi, KKM hesaplarının cazibesini azalttı. Merkez Bankası, KKM hesaplarının zorunlu karşılık oranlarını yükselterek bankaları TL mevduata yönlendirdi. Ayrıca KKM hesaplarından TL vadeli mevduata geçişi teşvik eden kararlar aldı. Bu kararlar sonucunda TL mevduat faizleri yükselirken, KKM hesaplarındaki para hızla erimeye başladı. Son 10 haftada KKM hesaplarındaki düşüş 400 milyar TL’yi aştı.
KKM hesaplarındaki erime, ekonomiye olumlu yansıdı. Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, 2 Kasım 2023 tarihinde yaptığı açıklamada, KKM hesaplarından TL mevduata geçişin TL’ye olan talebi artırdığını ve dolarizasyonun gerilediğini söyledi. Erkan, “20 Ekim itibarıyla sadece 8 hafta içinde TL mevduat, 970 milyar Türk Lirası artarken, KKM, 300 milyar TL geriledi. Aynı dönemde döviz cinsi mevduat da 3,9 milyar dolar geriledi. Sonuç olarak TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı yaklaşık yüzde 5 artmıştır” dedi. Erkan, TL mevduatın artmasının rezervleri güçlendirdiğini, dış ticaret açığını azalttığını ve enflasyonu düşürdüğünü de belirtti.
KKM hesaplarından TL mevduata geçen yatırımcılar, TL’nin değer kazanmasından faydalanabilirler. Ancak TL mevduat faizleri, enflasyonun üzerinde olmadığı sürece reel getiri sağlamayabilir. Bu nedenle yatırımcılar, alternatif yatırım araçlarına da yönelebilirler. Bunlar arasında altın, borsa, fonlar, tahviller, bonolar, kripto paralar gibi seçenekler bulunmaktadır. Ancak bu yatırım araçlarının da riskleri ve getirileri farklıdır. Yatırımcılar, risk-getiri profillerine, beklentilerine ve vade tercihlerine göre yatırım kararı almalıdırlar. Yatırım yapmadan önce araştırma yapmak, uzman görüşü almak ve piyasa koşullarını takip etmek önemlidir.
(Erhan Taylan)
