Tarihte Bugün: 1 Şubat'ta Gerçekleşen Önemli Olaylar

Tarihte 1 Şubat günü, dünya çapında pek çok önemli olaya tanıklık etmiştir. 1411'de imzalanan Birinci Toruń Barışı'ndan 1963'teki trajik uçak kazasına kadar birçok tarihi an, 1 Şubat'ı özel kılmaktadır. Bu yazımızda, 1 Şubat tarihindeki önemli gelişmeleri ve olayları ayrıntılı bir şekilde inceleyeceğiz.

1411 - Birinci Toruń Barışı'nın İmzalanması

1411 yılında, Polonya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı ile Töton Şövalyeleri arasında Toruń kentinde imzalanan Birinci Toruń Barışı, Orta Çağ Avrupa'sında önemli bir dönüm noktasıdır. Bu antlaşma, bölgedeki güç dengelerini yeniden şekillendirmiştir.

1553 - Osmanlı İmparatorluğu ve Fransa Krallığı Arasında İstanbul Antlaşması'nın İmzalanması

1553 yılında, Osmanlı İmparatorluğu ile Fransa Krallığı arasında imzalanan İstanbul Antlaşması, iki ülke arasındaki dostane ilişkilerin temelini atmıştır. Bu antlaşma, ekonomik ve kültürel işbirliğini teşvik etmiştir.

1662 - Tayvan Adasının Koxinga Tarafından Ele Geçirilmesi

1662 yılında, Çinli general Koxinga'nın dokuz ay süren kuşatmanın ardından Tayvan adasını ele geçirmesi, bölgenin tarihini derinden etkilemiştir. Bu olay, Tayvan'ın Çin yönetimi altına girmesinin başlangıcını simgeler.

1793 - Fransa'nın İngiltere ve Hollanda'ya Savaş İlanı

1793 yılında, Fransız Devrimi'nin etkisiyle Fransa'nın İngiltere ve Hollanda'ya savaş ilan etmesi, Avrupa'da yeni bir savaş döneminin başlangıcını işaret etmiştir. Bu savaşlar, Fransız Devrimi'nin yayılmasını ve Avrupa'daki güç dengelerini etkilemiştir.

1814 - Filipinler'deki Mayon Yanardağının Patlaması

1814 yılında, Filipinler'deki Mayon Yanardağı'nın lav püskürterek yaklaşık 1200 kişinin ölümüne neden olması, bölgedeki en büyük doğal felaketlerden biridir. Bu olay, bölgenin jeolojik yapısını ve yerleşim düzenini etkilemiştir.

1861 - Teksas'ın Amerika Birleşik Devletleri'nden Ayrılması

1861 yılında, Teksas'ın Amerika Birleşik Devletleri'nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etmesi, Amerikan İç Savaşı'nın önemli bir aşamasıdır. Bu ayrılık, bölgedeki siyasi ve sosyal yapıyı derinden etkilemiştir.

1884 - Oxford English Dictionary'nin İlk Baskısının Yapılması

1884 yılında, İngiltere'de Oxford English Dictionary'nin ilk baskısının yapılması, dilbilim ve sözlükbilim alanında önemli bir gelişmedir. Bu eser, İngilizce dilinin kapsamlı bir sözlüğü olarak kabul edilir.

Tarihte Bugün Yaşanan Olaylar

• 1662 Çinli general Koxinga, dokuz ay süren kuşatmadan sonra Tayvan adasını ele geçirdi.
• 1793 Fransa, İngiltere ve Hollanda'ya savaş ilan etti.
• 1814 Filipinler'deki Mayon yanardağı lav püskürdü: yaklaşık 1200 kişi yaşamını yitirdi.
• 1861 Amerikan İç Savaşı: Teksas, ABD'den ayrıldı.
• 1884 Oxford English Dictionary'nin ilk baskısı yapıldı.
• 1887 ABD'de emlakçılık yapan Harvey Henderson Wilcox ve karısı Hollywood isimli çiftliklerini tapu dairesinde kayderttirdi.Los Angeles'in batısındaki araziye telefon, elektrik, gaz ve su getirttiler.Amerikan sinema endüstrisi burada doğdu.
• 1895 Lumieres kardeşler, sinema makinasını icat ettiler.
• 1896 Giacomo Puccini'nin La bohème operası ilk kez İtalya'nın Turin şehrinde sahnelendi.
• 1913 Grand Central Terminal, New York'ta açıldı: dünyanın en büyük tren istasyonu.
• 1915 20th Century Fox film şirketi kuruldu.
• 1918 Rusya Gregoryen takvim'e geçti.
• 1923 Almanya'da enflasyon artıyor; 1 sterlin 220 bin mark değerine ulaştı.
• 1924 İngiltere, SSCB'yi resmen tanıdı.
• 1935 Ayasofya, müze olarak halkın ziyaretine açıldı.
• 1943 Almanların 6. Ordusu Stalingrad'da teslim oldu
• 1944 Gerede, Bolu ve Çankırı'daki depremlerde 4611 kişi öldü.
• 1957 Alman mühendis Felix Wankel tarafından icat edilen ve çalışan ilk prototip Wankel motoru, Almanya NSU araştırma ve geliştirme merkezinde ilk kez çalıştırıldı.
• 1958 Mısır ve Suriye, Birleşik Arap Cumhuriyeti adıyla birleşti. Bu durum ancak 1961'e dek sürdü.
• 1963 İki uçağın Ankara üzerinde çarpışarak Ulus semtine düşmesi sonucu 80 kişi yaşamını yitirdi.
• 1968 Vietnam Savaşı: Vietkong'lu Nguyen Van Lem, Güney Vietnam'lı mili polis şefi Nguyen Ngoc Loan tarafından vurularak öldürüldü. İnfaz anı hem video hem de fotoğraf olarak kaydedildi.
• 1974 İzmir'de sabaha karşı saat 02'de bir deprem oldu, tarihi saat kulesinin tepesinin de yıkıldığı depremde 2 kişi hayatını kaybetti.
• 1974 São Paulo'da (Brezilya) 25 katlı bir işyerinde yangın çıktı: 189 kişi öldü, 293 kişi yaralandı.
• 1978 Film yönetmeni Roman Polanski kefaletini yakarak ABD'den Fransa'ya kaçtı. 13 yaşında bir kızla cinsel ilişkiye girme suçuyla hakkında dava açılmıştı.
• 1979 Humeyni'yi Paris'teki 14 yıllık sürgün yaşamından Tahran'a dönüşünde milyonlarca İran'lı karşıladı.
• 1979 Milliyet Gazetesi genel yayın yönetmeni Abdi İpekçi, suikast sonucu öldürüldü. 25 Haziran'da yakalanan saldırgan Mehmet Ali Ağca, 1980'de ölüm cezasına çarptırıldı.
• 1989 Milli futbolcu Tanju Çolak, Monte Carlo'da düzenlenen törende Altın Ayakkabı ödülü aldı.
• 1990 Yugoslav ordusu Kosova'ya girdi.
• 1992 Siirt'in Eruh ilçesine bağlı Tünekpınar köyünde çığ düşmesi sonucu 32 er öldü.
• 1997 Susurluk kazasıyla ortaya çıkan karanlık ilişkileri protesto etmek ve temiz toplum, temiz siyaset özlemini duyurmak amacıyla Sürekli Aydınlık İçin 1 Dakika Karanlık eylemi başlatıldı.
• 2003 Uzay mekiği Columbia, dünyaya dönüşü sırasında, Teksas üzerinde parçalandı: mekikteki yedi astronot öldü.
• 2004 Suudi Arabistan'da Hac sırasında çıkan izdihamda 289 hacı öldü.
• 2005 Kanada aynı cinsiyetten olanların evlenmesini yasallaştıran 4. ülke oldu.

Tarihte Bugün Doğanlar

• 1459 Conrad Celtes, Alman bilgin
• 1462 Johannes Trithemus, Alman bilim adamı
• 1552 Edward Coke, İngiliz sömürge girişimcisi
• 1761 Christian Hendrik Persoon, Güney Afrikalı bilim adamı
• 1796 Abraham Emanuel Fröhlich, İsveç şair
• 1804 Handrij Zejler, Alman yazar (ö. 1872)
• 1872 Jerome F. Donovan, Amerikalı politikacı
• 1874 Hugo von Hofmannsthal, Avusturyalı yazar
• 1878 Milan Hodža, Slovakyalı politikacı
• 1882 Louis Spencer St.Laurent, Kanada'nın 12.Başbakanı
• 1884 Yevgeny Zamyatin, Rus yazar
• 1887 Charles Nordhoff, İngiliz yazar
• 1894 John Ford, Amerikalı yönetmen ve yapımcı
• 1894 James P. Johnson, Amerikalı besteci
• 1895 Conn Smythe, Kanadalı mimar
• 1901 Clark Gable, ABD'li sinema oyuncusu
• 1902 Langston Hughes, Amerikalı yazar
• 1905 Emilio G. Segré, Nobel Ödülü Sahibi
• 1906 Hildegarde, Amerikalı aktris ve şarkıcı
• 1908 George Pal, Macar yönetmen ve yapımcı
• 1909 George Beverly Shea, Kanadalı şarkıcı
• 1915 Stanley Matthews, İngiliz futbolcu
• 1918 Muriel Spark, İskoç yazar
• 1922 Renata Tebaldi, İtalyan soprano
• 1924 H. Richard Hornberger, Amerikalı yazar
• 1926 Stuart Whitman, Amerikalı aktör
• 1930 Shahabuddin Ahmed, Bangladeş başbakanı
• 1930 Muzaffer Buyrukçu, Türk yazar
• 1931 Boris Yeltsin, Rus devlet adamı
• 1936 Tuncel Kurtiz, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı, seslendirme sanatçısı.
• 1952 Engin Ardıç, Gazeteci
• 1965 Jarozlaw Araskiewicz, Polonyalı futbolcu
• 1968 Lisa Marie Presley, Rock şarkıcısı (Elvis Presley'nin kızı)
• 1969 Gabriel Batistuta, Arjantinli futbolcu
• 1970 Asuman Dabak, tiyatro, sinema, dizi oyuncusu, seslendirme sanatçısı.
• 1980 Kenan Hasagić, Boşnak futbolcu.
• 1980 Florin Bratu, Rumen futbolcu.
• 1981 Gustaf Norén, Mando Diao grubunun gitaristi.
• 1984 Darren Fletcher, İskoç futbolcu
• 1994 Harry Styles, One Direction üyesi, İngiliz şarkıcı.

Tarihte Bugün Ölenler

• 1851 Mary Shelley, İngiliz yazar (d. 1797)
• 1944 Piet Mondrian, Hollandalı ressam (d. 1872)
• 1966 Buster Keaton, ABD'li aktör (d. 1895)
• 1976 Werner Heisenberg, Nobel ödüllü Alman fizikçi (d. 1901)
• 1979 Abdi İpekçi, gazeteci, yazar (d. 1929)
• 1979 Niyazi Akıncıoğlu, şair (d. 1919)
• 1981 Prof. Dr. Ayşe Saffet Rıza Alpar, Türkiye'nin ilk kadın rektörü, (d. ??? )
• 1999 Barış Manço, müzisyen (d. 1943)
• 2002 Aykut Barka, yer bilimci (d. 1952)
• 2005 John Vernon, Kanadalı aktör (d. 1932)
• 2007 Gian Carlo Menotti, İtalyan asıllı ABD'li besteci (d. 1911)